spot_img

Ayrton Senna: Ο επίγειος «άγιος» ενός έθνους

Το δεύτερο μέρος του αφιερώματος εστιάζει στην ιστορία του έτερου «θύματος» στην Imola το 1994, του Ayrton Senna. Το άπειρα μοναδικό οδηγικό ταλέντο, η άρνηση για συμβιβασμό με κάτι άλλο πέρα από τη νίκη και η φιλευσπλαχνία απέναντι στους πάσχοντες συνανθρώπους είναι στοιχεία που κατέστησαν τον Βραζιλιάνο μια προσωπικότητα μοναδική στο είδος της.

Ο Ayrton Senna da Silva γεννήθηκε στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας στις 21 Μαρτίου του 1960. Μεγάλωσε σε μια κλειστή κοινωνία και σε ένα ευκατάστατο, συγκριτικά με την πλειοψηφία στη χώρα, αλλά αγαπημένο οικογενειακό περιβάλλον. Ήταν το δεύτερο από τα τρία παιδιά της Neide Senna και του Milton da Silva, ενός ευκατάστατου εργοστασιάρχη και αγρότη.

Ο Ayrton εθίστηκε στην ταχύτητα και την οδήγηση από σχεδόν νηπιακή ηλικία· πολλές φορές συνήθιζε να μπαίνει στο αυτοκίνητο του πατέρα του και να προσποιείται πως οδηγεί, ή να τον ακολουθεί κρυφά στα χωράφια και να ανεβαίνει στο τρακτέρ μαζί του. Όταν ήταν τεσσάρων χρονών απέκτησε το πρώτο του go-kart, με το οποίο ασχολείτο νυχθημερόν. Σε ηλικία επτά χρονών ξεκίνησε να οδηγεί μικρά αγωνιστικά καρτ και ήρθε σε μια πρώτη επαφή με τον μαγικό κόσμο του μηχανοκίνητου αθλητισμού.

Η λαμπρή καριέρα του Ayrton ξεκίνησε από την πίστα καρτ που βρίσκεται δίπλα στην διαχρονική πίστα του Interlagos που τότε άρχισε να φιλοξενεί Grand Prix της Formula 1. Εκκίνησε εκεί στον παρθενικό του αγώνα τον οποίο κέρδισε, καταγράφοντας ταυτόχρονα ρεκόρ γύρου.

Η εμμονή για τους αγώνες ταχύτητας γινόταν όλο και πιο μεγάλη για τον Ayrton. Υπήρχαν πολλές ημέρες που ξενυχτούσε κάνοντας πειραματισμούς με τις ρυθμίσεις στο καρτ του. Την ίδια περίοδο συνήθιζε να εξασκείται εκτεταμένα οδηγώντας σε βρεγμένο δρόμο. Δεν τα πήγαινε ιδιαίτερα καλά στους αγώνες που διεξάγονταν υπό βροχή και έτσι, κάθε φορά που άνοιγαν οι ουρανοί, έπαιρνε το καρτ και έβγαινε στις πίστες για να προπονηθεί.

Το 1974 έλαβε μέρος στο πρωτάθλημα Kart Junior του Σάο Πάολο και κατέληξε δεύτερος, ενώ έναν χρόνο μετά συμμετείχε στο αντίστοιχο εθνικό πρωτάθλημα της Βραζιλίας το οποίο και κατέκτησε.

Το 1978, σε ηλικία 18 χρονών, μετακινήθηκε στην Ευρώπη για να συμμετάσχει στο Παγκόσμιο  Πρωτάθλημα  Καρτ, όπου ο ανταγωνισμός έφτανε πολύ υψηλά επίπεδα. Έμεινε εκεί μέχρι το 1980 άλλα δεν μπόρεσε να κατακτήσει τον τίτλο, τερματίζοντας δεύτερος δύο συνεχόμενες φορές. Μερικά χρόνια αργότερα, ο Ayrton περιέγραψε την περίοδο αυτή ως την πιο ευτυχισμένη της ζωής του· ο τότε χώρος των αγώνων καρτ ήταν ξέγνοιαστος, καθώς δεν επηρεαζόταν από οικονομικούς παράγοντες ούτε από παρασκηνιακές πολιτικές σκοπιμότητες.

Το 1981 έκανε το μεγάλο βήμα και μετακόμισε στη Μεγάλη Βρετανία για να προβιβαστεί στα μονοθέσια. Η ζωή σε ένα ξένο περιβάλλον αρκετά μακριά από την πατρίδα αποδείχθηκε αρχικά δύσκολη για τον Βραζιλιάνο. Παρόλα αυτά οι επιδόσεις του ήταν άκρως εντυπωσιακές. Για δύο χρόνια συμμετείχε στα πρωταθλήματα Formula Ford 1600cc και 2000cc, κατακτώντας και τους δύο τίτλους με εμφατικό τρόπο. Ωστόσο δέχτηκε πιέσεις από τους γονείς του να συνεχίσει την οικογενειακή παράδοση και τα αρχικά σχέδιά του περιλάμβαναν αποχώρηση από τον μηχανοκίνητο αθλητισμό.

Τελικά, οι μαγικές του εμφανίσεις στη Formula Ford δεν πέρασαν απαρατήρητα από την West Surrey Racing, η οποία του προσέφερε ένα γενναιόδωρο συμβόλαιο για να αγωνιστεί στη Βρετανική Formula 3 του 1983. Ο Ayrton πήρε την απόφαση και αποδέχτηκε την πρόταση, επιστρέφοντας στην Ευρώπη και τη Μεγάλη Βρετανία.

Η σεζόν του 1983 ήταν πολύ καθοριστική. Τα νέα μονοθέσια τον βοήθησαν να κατανοήσει περισσότερο τους τρόπους μηχανικής και ρύθμισής τους. Στους πρώτους εννέα αγώνες κατέγραψε πολύ υψηλές ταχύτητες και ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος, σημειώνοντας ισάριθμες νίκες. Ένα ατύχημα στον δέκατο αγώνα επηρέασε τον ρυθμό του και η βαθμολογική διαφορά από τον κοντινότερο ανταγωνιστή του, Martin Brundle, μειώθηκε σημαντικά. Τελικά, στον τελευταίο αγώνα ο Βραζιλιάνος επέδειξε υψηλά επίπεδα συγκέντρωσης και κέρδισε, κατακτώντας παράλληλα τον τίτλο.

Την ίδια χρονιά διοργανώθηκε το πρώτο και μελλοντικά διαχρονικό Grand Prix του Macau, στο οποίο συμμετέχουν εθνικοί πρωταθλητές της Formula 3. Ο Ayrton κέρδισε και αναδείχθηκε ο πρώτος παγκόσμιος πρωταθλητής για τα μονοθέσια αυτά.

Η πορεία στις μικρές κατηγορίες μονοθεσίων ήταν απόλυτα εντυπωσιακή και επιτυχημένη, με τον Βραζιλιάνο να καταγράφει 46 νίκες σε 69 αγώνες καθώς και πολλά ρεκόρ πίστας. Τα στατιστικά αυτά κέντρισαν το ενδιαφέρον μερικών μεγάλων ομάδων της Formula 1, οι οποίες προσέφεραν τα μονοθέσια τους για να κάνει δοκιμαστικά τεστ. Μεταξύ των McLaren, Brabham, Williams και Toleman, ο Ayrton υπέγραψε στη σχετικά καινούρια ομάδα της Toleman που χρησιμοποιούσε κινητήρες Hart.

Το 1984 αποτέλεσε την αφετηρία της πορείας του στη Formula 1, όπου άρχισε να κερδίζει τις καρδιές των θεατών και να επιδεικνύει ευφυΐα σε παγκόσμιο επίπεδο. Το μονοθέσιο της νέας του ομάδας ήταν αδύναμο και αναξιόπιστο, αλλά ο Βραζιλιάνος το οδήγησε σε μερικά αποτελέσματα που έχουν αφήσει εποχή.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται το GP Μονακό. Υπό συνθήκες καταρρακτώδους βροχής σκαρφάλωσε σαν δαιμονισμένος μέχρι τη δεύτερη θέση και όδευε ολοταχώς για μια μεγαλειώδη προσπέραση στον Alain Prost. Κάποια στιγμή ίσως σκεφτόταν συνειρμικά τα παιδικά του χρόνια όταν έκανε εντατική εξάσκηση σε παρόμοιες συνθήκες. Δυστυχώς για εκείνον, ο αγώνας διακόπηκε και ολοκληρώθηκε πρόωρα λόγω του κακού καιρού, στερώντας από τον ίδιο και την αδύναμη Toleman μια ιστορική παρθενική νίκη. Μέχρι το τέλος της χρονιάς σημείωσε άλλες δύο παρουσίες στο βάθρο σε Μεγάλη Βρετανία και Πορτογαλία, ολοκληρώνοντας συμφωνία με την Team Lotus για το 1985.

Λόγω της μεγάλης πίεσης που καταβάλλει όλους τους οδηγούς στο υψηλό επίπεδο, ο Ayrton παρουσιαζόταν συχνά αρκετά απόμακρος και εύθραυστος. Η παρουσία του πίσω από το τιμόνι τον μεταμόρφωνε σε κάτι πολύ ξεχωριστό, κάτι που επιβεβαιώθηκε από τις αποδόσεις του στο τμήμα του Colin Chapman.

Η μεταφορά στη Lotus απέδωσε καρπούς σχεδόν άμεσα. Στον δεύτερο αγώνα της σεζόν, το GP Πορτογαλίας, η βροχή στάθηκε και πάλι ως σύμμαχος πλάι στον Βραζιλιάνο. Εκείνος εκκίνησε από την pole position και κέρδισε με άκρως μαγικό τρόπο, ρίχνοντας γύρο σε όλους εκτός από τον Michele Alboreto και επιδεικνύοντας οδηγικές δεξιότητες που αμφισβητούσαν τη λογική των υπολοίπων. Παρά το γεγονός ότι η χρήση τηλεμετρίας είχε ήδη ξεκινήσει, εκείνος είχε έναν ιδιαίτερο τρόπο «επικοινωνίας» με τα μονοθέσιά του και δεν χρειαζόταν τέτοιες τεχνολογίες για να τα ρυθμίσει και να οδηγήσει αποτελεσματικά. Η επόμενη νίκη άργησε να έρθει, μέχρι τον 13ο αγώνα της σεζόν στο Spa-Francorchamps όπου ξεχώρισε πάλι υπό βρόχινες συνθήκες.

Ο Ayrton παρέμεινε στη Lotus μέχρι το τέλος του 1987 σημειώνοντας άλλες τέσσερις νίκες, πολλές παρουσίες στο βάθρο και αρκετά ρεκόρ πίστας. Η McLaren είχε ανακοινώσει πως για το 1988 θα έχει τον Senna ως έναν εκ των οδηγών της, πλάι στον πρωταθλητή Alain Prost. Η είδηση προκάλεσε πάταγο και έμελλε να δώσει στο σπορ μία από τις πιο εμφατικές κυριαρχίες ομάδας, καθώς και (ίσως) τη μεγαλύτερη αντιπαλότητα μεταξύ δύο οδηγών.

Ayrton SennaΤο πρωτάθλημα του 1988 μονοπωλήθηκε από τη McLaren, με τους οδηγούς της να κερδίζουν στους 15 από τους 16 αγώνες. Ο Senna άρχισε να προσφέρει στο κοινό περισσότερες μαγικές εμφανίσεις που αναφέρονται μέχρι και σήμερα. Ο ταχύτερος γύρος του στα προκριματικά για το GP Μονακό είναι ίσως το μεγάλο στιγμιότυπο της χρονιάς. Ο Βραζιλιάνος σημείωσε χρόνο που ήταν 1,5 δευτερόλεπτα γρηγορότερος από αυτόν του Prost και απέδωσε την επίδοσή του σε μια καθαρά ενστικτώδη οδήγηση που τον έφερε σε σημεία «αποκοπής από την πραγματικότητα». Κατάφερε και κατέκτησε τον πρώτο του παγκόσμιο τίτλο ύστερα από άλλη μια μαγική οδήγηση που τον είδε να πέφτει 16ος και τελικά να κερδίζει, στο GP Ιαπωνίας.

Η κόντρα Senna-Prost συνεχίστηκε και το 1989. Ο Βραζιλιάνος ήταν πλέον αυτός που καταδίωκε τον Prost, λόγω των σταθερότερων τερματισμών του Γάλλου. Οι δυο τους πλησίασαν ξανά τα όρια και τα ξεπέρασαν στον προτελευταίο αγώνα, το GP Ιαπωνίας. Ο Γάλλος ήταν επικεφαλής και στον 46ο γύρο έστριψε, σύμφωνα με πάρα πολλούς, πάνω στον Senna την ώρα που εκείνος πήγε να τον προσπεράσει στο chicane. Ο Senna πήρε εν τέλει πρώτος την καρό σημαία αλλά αποκλείστηκε από την κατάταξη και ο τίτλος κατέληξε στον Prost. Η σχέση των δύο παρέμεινε ψυχρή για πολύ καιρό.

Για το 1990, ο Prost άλλαξε ομάδα και μεταφέρθηκε στη Ferrari αλλά η υπόθεση τίτλος κυμάνθηκε ξανά μεταξύ αυτού και του Ayrton. Η βαθμολογική διαφορά παρέμεινε μικρή και όλα κρίθηκαν, ξανά, στο GP Ιαπωνίας. Ο Senna, θέλοντας να ανταποδώσει για το φιάσκο της προηγούμενης χρονιάς, εμβόλισε «κατά λάθος» τον Prost από την πρώτη στροφή κατά το ξεκίνημα του αγώνα. Αμφότεροι εγκατέλειψαν και ο τίτλος τούτη τη φορά απονεμήθηκε στον Βραζιλιάνο.

Η McLaren είχε ξεκάθαρα το ταχύτερο μονοθέσιο το 1991 και ο Ayrton κατέκτησε το τρίτο του πρωτάθλημα με λιγότερο αγχωτικό τρόπο. Παρέμεινε στο τμήμα του Woking μέχρι το τέλος του 1993 αλλά αδυνατούσε πλέον να διεκδικήσει τίτλους, καθώς η Williams έφερε νέες τεχνολογικές καινοτομίες και αποτέλεσε τη νέα δύναμη του πρωταθλήματος. Όλες οι υπόλοιπες νίκες του Ayrton προήλθαν από ατυχίες των φαβορί και από καθαρά δικές του υπερβάσεις που βασίζονταν στις μοναδικές του ικανότητες. Βλέπε ιδιαίτερα τις νίκες του σε Donington Park (1993) υπό βροχή, Μονακό (1992-1993) και Βραζιλία (1993).

Ayrton SennaΎστερα από ένα ουσιαστικά αδιάφορο τεστ με μονοθέσιο προδιαγραφών IndyCar της Penske, ο Βραζιλιάνος πήρε την απόφαση να παραμείνει στη Formula 1 και υπέγραψε με την Williams για το 1994. Οι νέοι τεχνικοί κανονισμοί απαγόρευαν κάθε μορφή ηλεκτρονικών βοηθημάτων όπως ενεργητικές αναρτήσεις και ABS, με αποτέλεσμα η νέα FW16 να παρουσιάσει έντονα συμπτώματα αποσταθεροποίησης και δύσκολης οδηγησιμότητας, ακόμα και για τις ικανότητες ενός οδηγού όπως ο Ayrton.

Η χρονιά ξεκίνησε πολύ άσχημα. Στον πρώτο αγώνα, στη Βραζιλία, έχασε τον έλεγχο προσπαθώντας να πιάσει τον Michael Schumacher και εγκατέλειψε. Στον δεύτερο αγώνα, στην Aida της Ιαπωνίας, ενεπλάκη σε ατύχημα στην πρώτη στροφή του αγώνα.

Ο τρίτος αγώνας του 1994 πραγματοποιήθηκε στην Imola και ξεκίνησε με κακούς οιωνούς ήδη από την πρώτη μέρα δοκιμών. Την Παρασκευή 29 Απριλίου ο νεαρός συμπατριώτης του Ayrton, Rubens Barrichello, ενεπλάκη σε ένα σοβαρό ατύχημα και έμεινε εκτός αγωνιστικού τριημέρου, χωρίς ευτυχώς να αποκομίσει πολύ σοβαρά τραύματα. Κατά τη διάρκεια των προκριματικών της επόμενης ημέρας, 30 Απριλίου, ο Αυστριακός Roland Ratzenberger είχε αστοχία στην μπροστινή αεροτομή και έπεσε στον τοίχο με 315 km/h. Ο σύγκρουση τού άφησε σοβαρά κρανιακά κατάγματα, στα οποία υπέκυψε.

Ayrton Senna
Ο Senna βυθίστηκε σε βαθιά θλίψη και παρακαλούσε περίλυπος να ακυρωθεί ο αγώνας, πιθανότατα εξαιτίας ενός άσχημου προαισθήματος. Υπήρξε μια σκέψη να μην αγωνιστεί ο ίδιος, την οποία τελικά αναίρεσε.

Παρά το γεγονός ότι οι υπόλοιποι προκριματικοί ακυρώθηκαν μετά το δυστύχημα του Ratzenberger, ο Βραζιλιάνος πρόλαβε και κατέγραψε τον ταχύτερο χρόνο και εκκίνησε τον αγώνα από την pole position. Ο αγώνας αδρανοποιήθηκε προσωρινά μέσω του αυτοκινήτου ασφαλείας έπειτα από ένα μεγάλο ατύχημα στην εκκίνηση και ύστερα συνεχίστηκε.

Στον έβδομο γύρο, ενώ ο Senna προσέγγιζε την πολύ γρήγορη στροφή Tamburello, ξαφνικά το μονοθέσιό του βγήκε εκτός πορείας για άγνωστο λόγο και έπεσε στον τοίχο με πάνω από 200 km/h. Οι γιατροί τον έβγαλαν από το μονοθέσιο και παρατήρησαν έντονες ρωγμές στο κράνος και σοβαρά τραύματα στο κεφάλι, πιθανότατα εξαιτίας ενός τμήματος της μπροστινής ανάρτησης που διαλύθηκε. Ο Βραζιλιάνος ήταν εγκεφαλικά νεκρός μετά τη σύγκρουση και οι γιατροί δεν μπόρεσαν να τον σώσουν, ανακοινώνοντας τον θάνατό του λίγες ώρες αργότερα.

Ο χρόνος για πολλούς σταμάτησε. Η θλίψη κατέβαλε τους πάντες παγκοσμίως: από συναθλητές και συμπατριώτες, μέχρι και τους πιο σκληροτράχηλους υποστηρικτές.

Οι αρμόδιοι άνθρωποι της πίστας εντόπισαν μέσα στην καμπίνα του μονοθεσίου μια αυστριακή σημαία. Ο Βραζιλιάνος πιθανότατα θα αφιέρωνε τη νίκη του στον συνομήλικό του που έφυγε ακριβώς μία μέρα πριν. Ο θάνατος του Ratzenberger επισκιάστηκε από τον χαμό του πιο επιτυχημένου παγκόσμιου πρωταθλητή. Ο τότε πρόεδρος της FIA, Max Mosley, παρευρέθηκε στην κηδεία του και δέκα χρόνια μετά δήλωσε:

Ο Roland είχε ξεχαστεί. Επομένως πήγα στην κηδεία του, την ώρα που όλοι πήγαν σε αυτήν του Senna. Σκέφτηκα πως ήταν σημαντικό που κάποιος πήγε και στην δική του.

Η ομάδα της Williams ήρθε αντιμέτωπη με πολλές δικαστικές υποθέσεις και νομικές επιπλοκές για πολλά χρόνια. Παρά την εκτεταμένη ανάλυση της υπόθεσης, η ακριβής και λεπτομερής εξήγηση που το μονοθέσιο του Ayrton παρεκτράπηκε και έπεσε στον τοίχο παραμένει άγνωστη μέχρι και σήμερα. Άλλοι αποδίδουν το δυστύχημα σε μηχανική αστοχία, άλλοι πάλι κάνουν λόγο για δολιοφθορά. Το μυστήριο δεν έχει λυθεί και δεν ξέρουμε αν θα λυθεί ποτέ.

Η παρακαταθήκη που άφησε ο Ayrton Senna, τόσο ως προς την βελτίωση της ασφάλειας στο σπορ όσο και ως προς την υποστήριξη της χώρας του είναι αναμφίβολα ανεκτίμητη. Για αρκετό καιρό, ο Ayrton εξέφρασε την επιθυμία του να υποστηρίξει την χώρα του, η οποία ταλαιπωρείται εδώ και χρόνια από κοινωνικά φαινόμενα όπως η εγκληματικότητα και η έλλειψη επαρκούς εκπαίδευσης και παιδείας, κάτι που προφανώς επηρεάζει τα παιδιά.

  • Κάντε μας like στο facebook
  • Κάντε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
  • Μπείτε στον server μας στο Discord

Λίγους μήνες αργότερα, η μεγάλη αδερφή του Ayrton, Viviane, αξιοποίησε τα έσοδα που αποκόμισε ο αδερφός της μέσω της αγωνιστικής του καριέρας και δημιούργησε το «Ινστιτούτο Ayrton Senna». Το ινστιτούτο αυτό λειτουργεί ακόμη και συμβάλλει στην άρτια εκπαίδευση παιδιών από χαμηλά κοινωνικά στρώματα, με σκοπό την παροχή κατάλληλων δεξιοτήτων και γνωστικών εφοδίων ώστε να γίνουν ολοκληρωμένοι άνθρωποι, πολίτες και δημιουργικοί επαγγελματίες.

Αν αναλογιστούμε πως ο Roland κατόρθωσε να φτάσει στο κορυφαίο μηχανοκίνητο σπορ όντας αρχικά ένας ντελιβεράς, ενώ ο Ayrton συνέβαλε στη βοήθεια ενός ολόκληρου έθνους με την μαγική του οδήγηση και μόνο, μπορούμε να καταλήξουμε στην εξής διαπίστωση:

Οι αγώνες ταχύτητας είναι ανεκτίμητοι σε αξία και μπορούν να δώσουν στον άνθρωπο τεράστια δύναμη.

Νεκτάριος Αποστολόπουλος

Related Articles

Stay Connected

5,762ΥποστηρικτέςΚάντε Like
52ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
- Advertisement -spot_img

Latest Articles